Granice odpowiedzialności przewoźnika w ustawie o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów

Obowiązująca od dnia 18 kwietnia 2017 r. ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów zdążyła już nawet zmienić swoją nazwę na ustawę na ustawę o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów. Usunięto przy tym dość oczywista lukę, która pozwała na sprowadzanie bez kontroli tzw. wyrobu akcyzowe drogą kolejową. W tym artykule chciałbym się jednak zając kwestia granic odpowiedzialności przewoźnika za naruszenia przepisów tej ustawy. W szczególności w kontekście niebagatelnych kar za takie delikty dochodzących do 20 000 zł. przy jednoczesnej odpowiedzialności administracyjnej – karnej kierowcy do kwoty 7500 zł. grzywny. Oczywiście organy zajmują konsekwentne i wygodne dla nich stanowisko, że sam fakt stwierdzenia naruszenia jest wystarczający do nałożenia kar. Wszelkie względy subiektywne takie jak zawinienie przedsiębiorcy są obojętne dla występowania odpowiedzialności przedsiębiorcy. Zapatrywanie takie jednak jest pewnym uproszczeniem, które wcale nie musi się spotkac z aprobatą orzecznictwa, działającego przy mniejsze presji na fiskalny wynik dokonywanych kontroli. Przykładem tego jest przypadek gdy kierowca zdecydował się tranzytować terytorium Polski z wrażliwym towarem, mimo że w toku postępowania udowodniono, że na ten przewóz wcześniej był wykupiony bilet promowy i przewóz ma teren Litwy miał być realizowany z portu w Niemczech. Kierowca jednak chcąc uniknąć oczekiwania na prom zdecydował się samowolnie na wjazd na terytorium Polski i tu przeprowadzono kontrolę, stwierdzając brak zgłoszenia do systemu SENT. Continue reading

Nie można uzależniać zapłaty frachtu od dostarczenia dokumentów przez przewoźnika.

Kolejny interesujący wyrok na korzyść reprezentowanego przez nas przewoźnika zapadł przed Sądem Rejonowym w Radomiu w dniu 31 marca 2017 (V GC 902/16). Sąd uznał za nieważny zapis zawarty w zleceniu przewozowym , że zgłoszenie wierzytelności wobec spedytora do firmy windykacyjnej podlega karze umownej. Uznał także , ze nie dostarczenie dokumentów związanych z przewozem nie może uzasadniać wstrzymania wypłaty przewoźnego. Istotą umowy przewozu nie jest dostarczenie dokumentów towarzyszących przesyłce, tylko dostarczenie określonego w umowie ładunku – zasadnie wywiódł Sąd Rejonowy. Ponadto wskazano na nieważność umowy prorogacyjnej (poddania rozstrzygnięcia przez sąd właściwy dla siedziby spedytora) w zleceniu przewozowym, skoro zlecenie nie miało formy pisemnej. Mały, ale ważny krok w kierunku rzeczywistego zrównania pozycji stron umowy przewozu. Zapraszam do lektury uzasadnienia wyroku. Plik pdf. poniżej.

wyrok kary umowne V GC 902-16

 

Nieważność kary umownej określonej „widełkowo”

wagaKary umowne powszechnie występują w zleceniach przewozowych. Co prawda mają one na celu zabezpieczenie należytego wykonania przewozum często jednak są pretekstem do „obcinania” frachtów za drobne, gospodarczo nieistotne naruszania. Kary te, ażeby wywoływały skutki prawnej,  powinny być jednak określone w taki sposób, ażeby już w chwili zawierania umowy było wiadome w jakiej wysokości  je zastrzeżono , na wypadek nienależytego wykonanie zobowiązania niepienięznego, np. za niepodstawienie pojazdu do załadunku, nieprzesłanie na czas dokumentów przewozowych spedycji etc. Określenie kary umownej w sposób „widełkowy” np.  w kwocie „do wysokości 100 %  frachtu” jest nieważne, bowiem narusza art. 483 § 1 kodeksu cywilnego.  Z przepisu tego wynika bowiem, że kara powinna być „określona” juz w chwili zawierania umowy, a nie później, według uznania uprawnionego.

Continue reading

Trybunał Konstytucyjny akceptuje nakładanie wielu kar za jedno naruszenie

atom21 października 2015 r. w sprawie o sygn. akt P 32/12 Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpoznał pytanie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 2012 roku dotyczące konstytucyjności karania więcej niż jedną sankcją za ten sam czyn tego samego podmiotu. Sprawa dotyczyła przepisów ustawy Kodeksu Karnego Skarbowego (KKS) oraz ustawy o o grach hazardowych. Trybunał uznał, że zgodne z Konstytucją RP jest nakładanie więcej niż jednej sankcji na ten sam podmiot za ten sam czyn. Orzeczenie to, jakkolwiek wydaje się odległe od materii ustawy o transporcie drogowym, ma jednak z nią związek, w kontekście przepisów o karach pieniężnych i grzywnach. Continue reading

Wielokrotnie nakładane kary – nasz wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich

InfoBox.png-256x256W związku z jedną z prowadzonych spraw oraz ze świadmością, że ze strony judyktatury nie możemy oczekiwać zrozumienia, zdecydowaliśmy się wystąpić  do Rzecznika Praw Obywatelskich z wnioksiem o zainicjowanie  postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie zbadania zgodności z Konstytucją RP przepisów ustawy o transporcie drogowym, które pozwalają organom kontrolnym nakładać kilka kar pieniężnych za jeden przypadek  naruszenia przepisów. Poniżej treść wniosku.

Continue reading

Polska Inspekcja w czołówce europejskich kontrolerów.

ID-100137747Samochody ciężarowe w Polsce są kontrolowane dwa razy częściej niż średnia w Unii Europejskiej.  W Polsce na 100 zarejestrowanych pojazdów tego typu  poddawanych kontroli jest aż 93. Tak wynika z raportu opracowanego przez Komisję Europejską.  Dokument, który został przygotowany dla krajów członkowskich oraz Parlamentu Europejskiego, dotyczy wdrożenia dyrektywy w sprawie inspekcji drogowych z 2000 r. Cel, jaki UE sobie wyznaczyła, to osiągnięcie minimum 5 proc. kontroli zarejestrowanych samochodów użytkowych rocznie do 2018 r. Z dokumentu wynika, że 11 państw członkowskich ciągle plasuje się poniżej celu 5 proc. Wśród nich są m.in.: Belgia, która sprawdza rocznie 3,7 proc. samochodów użytkowych, Grecja (3 proc.), Cypr (2 proc.), Luksemburg (2,4 proc.), Holandia (1,8 proc.), Rumunia (3,2 proc.) i Słowacja (3,33 proc.) Najgorzej pod tym względem wypada Portugalia, na której drogach kontrolowane jest zaledwie 0,3 proc. zarejestrowanych pojazdów. Na drugim biegunie są takie kraje jak Niemcy, przeprowadzające procentowo najwięcej kontroli w UE. Kontroli jest tam 1,5 raza więcej (150 proc.) niż zarejestrowanych samochodów użytkowych. Wysokie współczynniki odnotowano również dla Węgier (102 proc.), Bułgarii (101 proc.), Francji (94 proc.) oraz Polski (93,5 proc.). Średnia dla całej UE wynosi 46 proc. Ciekawe jak te statystyki przekładają się na liczbę i sumę nałożonych kar w tych krajach. Taka statystyka powiedziałaby więcej o sposobie stosowania prawa przez kontrolerów i bezpieczeństwie na drogach. O ile sprawność polskiej administracji drogowej , budzi uznanie, o tyle w parze z nią powinno iść właściwie stanowienie i stosowanie prawa. To drugie trochę jednak szwankuje. Czego dowodem jest  orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego np. w sprawach stosowania przepisów surowszych po zmianie ustawy niż w czasie popełnienia wykroczenia, a i inne podobne sprawy czekają na swoją kolej. Jak choćby  sprawa  przed Trybunałem Konstytucyjnym o sygnaturze P 36/13 dot. wielokrotnego nakładania kar za brak opłaty drogowej w trakcie jednego przejazdu, w której stwierdzenie niekonstytucyjności przepisów, względnie wskazanie na niewłaściwe przez organy stosowania prawa jest więcej niż bardzo prawdopodobne.

żródło : wgospodarce.pl  http://wgospodarce.pl/informacje/16433-w-polsce-kontroluje-sie-auta-dostawcze-czesciej-niz-w-calej-ue-na-100-sprawdzanych-jest-93

Kary za brak opłaty pod sąd konstytucyjny

file0001384040598Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawie o sygn. VI SA/Wa 201/13 przedstawił Trybunałowi Konstytucyjnemu zagadnienie prawne dotyczące zgodności z art. 2 Konstytucji RP przepisów o nakładaniu kar na kierowców wykonujących transport drogowy bez uiszczenia opłaty lub uiszczenia opłaty w wysokości niższej niż wymagana. Chodzi o art. art. 13k ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2013, poz. 260). Stwierdzenie niekonstytucyjności przepisu otworzy drogę do żądania zwrotu nałożonych kar. Pierwszym efektem wystąpienia przez Sąd do Trybunału jest zawieszanie spraw sadowych dotyczących w sprawie kar wydanych na podstawie tego przepisu. Terminu rozprawy przed Trybunałem jeszcze nie wyznaczono. Warto jednak odwoływać się od kar i wnosić o zawieszenie postępowania do czasu wydania wyroku przez Trybunał Konstytucyjny. Continue reading

Przedawnienie kar pieniężnych pod 2 latach

ID-100140210Ostatnia, obowiązująca od 15 sierpnia 2013 r.,  nowelizacja ustawy o transporcie drogowym obok wprowadzenia nowych zasad wydawania uprawnień przewozowych, zawiera istotne novum, tj. regulację przedawnienie karania za popełnione naruszenia. Okres ten jest stosunkowo krótki i wynosi 2 lata liczone od dnia ujawnienia kary, a kwestię tę uregulowano zaledwie w jednym przepisie i jednym zdaniem w art. 92c ust.1 pkt 3 ustawy z dnia 6 września 2001 o transporcie drogowym. W ten sposób ustawodawca zrealizował podnoszony już od lat w nauce prawa administracyjnego postulat uregulowania kwestii przedawnienia karalności w prawie transportowym. Istotny ten problem został uregulowany i to w sposób korzystny dla przedsiębiorców, chyba przez przeoczenie ustawodawcy Continue reading

Opublikowano wyrok TK. Żądanie zmniejszenia kar w transporcie tylko do 13 września 2013 r.

lawJak już o tym pisałem Trybunał Konstytucyjny w dniu 23 lipca 2013 r. w sprawie o sygn. akt P 36/12 o orzekł o niezgodności z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej art. 10 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 244, poz. 1454), istnieje możliwość zmniejszenia niektórych kar orzeczonych ostatecznymi decyzjami administracyjnymi. Wyrok opublikowano 13 sierpnia 2013 r. w Dzienniku Ustaw z 2013 r. poz. 928. Możliwość ta dotyczy przedsiębiorców, u których organy kontrolne, szczególnie inspekcja transportu drogowego i urzędy celne, przeprowadziły kontrolę (na drodze lub w przedsiębiorstwie) przed 1 stycznia 2012 r. a decyzje wydano po 1 stycznia 2012 r. Continue reading

Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego otwiera drogę do żądania zmniejszenia kar pieniężnych w transporcie

lawJak przewidywaliśmy dziś 23 lipca 2013 r. na rozprawie Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność z Konstytucją RP art. 10 ustawy z dnia 16 września 2011 roku o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z tym przepisem w postępowaniach administracyjnych o nałożenie kar pieniężnych wszczętych, a nie zakończonych przed wejściem tej ustawy w życie, należało stosować przepisy tej nowej ustawy. Nowelizacja obowiązywała od 1 stycznia 2012 r. w niektórych przypadkach wprowadzała surowsze kary za naruszenia w transporcie drogowym, które przed wejściem jej w życie zagrożone były karami niższymi. Prowadziło to do sytuacji, że przedsiębiorca, którzy dopuścił się naruszenia ustawy przed dniem 1 stycznia 2012 r. był karany wyższą karą tylko dlatego, że organy administracji wydawały decyzję po tej dacie. Trybunał stwierdził, że tak sformułowany przepis narusza zasadę praworządności (art. 2 Konstytucji RP).
Po orzeczeniu Trybunału przedsiębiorcy, którzy znajdują się w takich sytuacjach będą mogli żądać zmniejszenia nałożonych na nich kar. W tym celu konieczne jest złożenie wniosku o wznowienie postępowania administracyjnego w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia. Orzeczenie wejdzie w życie z chwilą z chwilą opublikowania go w Dzienniku Ustaw.