Przedawnienie roszczeń w międzynarodowym transporcie drogowym (Konwencji CMR)

cropped-ID-10077991.jpgW prawie cywilnym obowiązuje zasada, że roszczenia z różnych tytułów (spowodowania szkody, niewykonania, nienależytego wykonania umowy) mogą być skutecznie dochodzone przed sądem tylko w określonym przez prawo czasie. Po upływie tego czasu, nazywanym okresem przedawnienia, dochodzenie roszczeń na drodze sądowej może być utrudnione lub w ogóle niemożliwe, zależnie od przepisów, które tę kwestię regulują. Utrudnione dlatego, że podniesienie zarzutu przedawnienia przez przeciwnika w procesie każe sądowi zarzut ten uwzględnić i oddalić nawet słuszne roszczenie, jako przedawnione. Niemożliwe, w sytuacji gdy roszczenie przez upływ określonego czasu całkowicie wygasa i ten bez względu na to czy w procesie ten zarzut zostanie formalnie zgłoszony , czy też nie. Z tym ostatnim wypadkiem mamy do czynienia na gruncie przepisów Konwencji CMR Continue reading

Wydanie ładunku w świetle Konwencji CMR

ID-100140210Wydanie ładunku przez przewoźnika jest jedną z najistotniejszych czynności w ramach zawartej umowy przewozu międzynarodowego. Prawidłowe dokonanie tej czynności, a w szczególności wydanie ładunku właściwej osobie decyduje o bezpieczeństwie prawnym przewoźnika. Pomyłka może drogo kosztować. Jeśli bowiem przewoźnik wyda ładunek osobie nieuprawnionej w rozumieniu Konwencji CMR i ładunek ten ostatecznie zaginie, nie docierając do wskazanego w liście przewozowym odbiorcy, to ubezpieczyciel zazwyczaj odmawia pokrycia straty (powołując się na jedną z typowych klauzul ogólnych warunków umowy ubezpieczenia OCP) i w konsekwencji przewoźnik sam ponosi odpowiedzialność za szkodę całym swoim majątkiem. Co więcej, wysokość odszkodowania za utratę ładunku w tej sytuacji nie jest ograniczona na mocy art. 23 ust.3 Konwencji CMR, tj. do równowartości 8,33 SDR za kilogram brakującej wagi brutto. W razie wydania ładunku nieuprawnionemu odpowiedzialność jest pełna i stanowi równowartość rzeczywistej wartości ładunku wydanego niewłaściwej osobie. Wydanie ładunku nieuprawnionemu oznacza zatem konieczność osobistego poniesienia całkowitego ciężaru szkody w jej rzeczywistym rozmiarze, tj. według realnej wartości całego utraconego towaru i to zazwyczaj w sytuacji braku ochrony ubezpieczyciela. Dla wielu przewoźników sytuacja taka może oznaczać poważne trudności majątkowe, szczególnie przy przewozie wartościowych ładunków takich jak elektronika, czy wysoko przetworzone środki higieny. Żeby uniknąć tych trudności trzeba wiedzieć kto jest uprawniony do odbioru ładunku, szczególnie w sytuacji gdy zmiana odbiorcy następuje w trakcie przewozu lub określana jest odmiennie niż w liście przewozowym przez uczestników operacji przewozowej. Continue reading

Prawo zatrzymania towaru przez przewoźnika w Konwencji CMR

ID-10073060W kontaktach z przewoźnikami, z różnym natężeniem, ale stale powraca pytanie o dopuszczalność zatrzymania ładunku, w sytuacji gdy zleceniodawca przewozu zalega wobec przewoźnika z należnościami z innych zleceń lub zachodzi obawa , ze nie wywiąże się z płatności za wykonywany przewóz. Co prawda w art. 57 Prawa przewozowego przewidziano dopuszczalność zastawu na przesyłce w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z umowy przewozu. Konwencja CMR , która w pierwszej kolejności ma zastosowanie do przewozu międzynarodowego, także przewiduje taką możliwość, jednak pod ściśle określonymi warunkami. W sprawie takiej wypowiedział się wprost Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 4 grudnia 2003 r. (sygn.akt I ACa 696/03) Continue reading

Naruszenie plomb a odpowiedzialność przewoźnika przy braku szkody w towarze

1388249073_14184ac2a1_oTreść umowy przewozu międzynarodowego zależy od woli stron. Konwencja CMR określa pewien wzorzec umowy, wyznacza pewne ramy wzajemnych praw i obowiązków stron tej umowy. Poprzez wpis do listu przewozowego treść umowy może ulegać doprecyzowaniu. Czasem może się to odbyć w ogóle bez wiedzy przewoźnika, wskutek działań jego kierowcy. Przykładem takiej modyfikacji jest wpisanie numeru plomby do listu przewozowego przez kierowcę, bez żadnych dalszych doprecyzowań lub instrukcji w jakimkolwiek innym dokumencie. Ta banalna z pozoru czynność może mieć swoje niespodziewane konsekwencje u odbiorcy, szczególnie gdy przewożony ładunek podlega podwyższonym wymogom sanitarnym. Problem ten spotyka się w transportach do Wielkiej Brytanii, kiedy grupy nielegalnych emigrantów usiłują dostać się na teren tego kraju w jednostkach ładunkowych zestawu.     Continue reading

Odpowiedzialność za wydanie mniejszej liczby przesyłek przez załadowcę

ID-10021907Coraz częściej stykam się z problemem wydania przez załadowcę mniejszej liczby towaru niż ustalony przez przewoźnika z nadawcą.  Przewóz był realizowany przez polskiego przewoźnika z Polski do Hiszpanii. Ze zlecenia wynikało, ze przedmiotem przewozu miała być określona liczba palet. Na załadunku załadowca wydał mniejszą niż ustalona z nadawcą liczba palet. Taką też też liczbę sztuk przesyłki wpisano w list przewozowy CMR.  Przewoźnik nie miał kontaktu z nadawcą. Był okres przedświąteczny, a termin naglił. Przewoźnik wykonał bez przeszkód przewóz. Na rozładunku okazało się że odbiorca oczekiwał większej liczby sztuk przesyłki. Nadawca zamówił przewóz brakującej części ładunku u innego przewoźnika i obciążył pierwotnego przewoźnika kosztami tego dodatkowego przewozu. Pojawiła się potrzeba rozstrzygnięcia o odpowiedzialności przewoźnika z tytułu nienależytego wykonania umowy przewozu. Continue reading

Skutki zatrzymania przeciążonego pojazdu dla umowy przewozu międzynarodowego

Przewoźnik przyjął ładunek w Austrii. W trakcie wykonywania przewozu do Włoch pojazd został zatrzymany przez służby kontrolne i poddany ważeniu. Stwierdzono zbytuID-10050227 duży nacisk osi na powierzchnię drogi. Pojazd zatrzymano do chwili przeładunku, tak aby uzyskał wymagane parametry. Przewoźnik nie dysponował dodatkowym pojazdem,  nie poczuwał się do odpowiedzialności za załadowcę, który przeładował pojazd. Nadawca, jak to zwykle bywa,  twierdził, że okoliczności te go nie interesują, a sprawą przewoźnika jest dowiezienie towaru na miejsce. Czy aby na pewno sytuacja nadawcy jest aż tak komfortowa ? Mam wątpliwości. Continue reading