Polisa OCP, a sytuacja finansowa przewoźnika

Od 4 grudnia 2011 r. jest stosowane rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylające dyrektywę Rady 96/26/WE. Zgodnie z art. 7 ust.1 rozporządzenia w związku z art. 3 ust.1 lit c) i pkt 10 preambuły rozporządzenia przedsiębiorca powinien posiadać odpowiednią sytuację finansową zapewniającą rozpoczęcie działalności i należyte zarządzanie. Sytuację tę doprecyzowano w art. 7 ust.1 rozporządzenia wskazując, że przez odpowiednią sytuację finansową rozumie się prze nią dysponowanie kapitałem i rezerwami o wartości co najmniej 9000 euro na pierwszy pojazd i 5000 euro na każdy następny, liczone według kursów walut krajowych z pierwszego dnia roboczego października opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Sytuację tę przedsiębiorca winien posiadać przez cały czas prowadzenia działalności. Ustanowiono przy tym możliwość wykazania „zabezpieczenia” w drodze gwarancji bankowej albo ubezpieczenia odpowiedzialności zawodowej przewoźnika ( art. 7 ust.2 rozporządzenia).

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego (tzw. OCP) jest jednym z ubezpieczeń, o którym mowa w tym przepisie. Brak bowiem wykluczenia go z katalogu możliwych ubezpieczeń. Dokument takiego ubezpieczenia dotyczy odpowiedzialności zawodowej przewoźnika. Zasadniczym przy tym rodzajem odpowiedzialności, z jakim ma do czynienia przewoźnik, jest odpowiedzialność za szkody w przewozie drogowym. Z takimi też zazwyczaj spotyka się roszczeniami w swej zawodowej działalności. Skoro zatem posiada przewoźnik ubezpieczenie od ryzyk obejmujących jego podstawową działalność (przewozową), to zasadnie można przyjąć, że w razie gdy zajdzie taka potrzeba będzie w stanie przy pomocy ubezpieczyciela regulować swoje zobowiązania. Nie ma zatem żadnych rozsądnych powodów, ażeby odrzucać co do zasady właściwą polisę OCP, jako zabezpieczenie wypłacalności przewoźnika drogowego.

W przypadku jednak, gdy przedstawiona polisa OCP dotyczy wyłącznie odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego za szkody wyrządzone przez przewoźnika na rzecz jednego tylko kontrahenta (zazwyczaj stałego zleceniodawcy) , to nie spełnia ona wymogu wskazanego w art. 3 ust.1 i 7 ust.1 rozporządzenia 1061/2009 tj. posiadania zdolności spełniania swoich zobowiązań finansowych przez przewoźnika. W normie tej zawarto bowiem wymóg, ażeby zdolność ta dotyczyła każdoczesnego kontrahenta licencjonowanego przewoźnika, a nie tylko jednego z tej grupy. To, że przedsiębiorca faktycznie współpracuje tylko z jednym kontrahentem, nie ma przy tym żadnego znaczenia. Licencja bowiem ma charakter ogólny i potwierdza niejako zdolność finansową wobec każdego kontrahenta przedsiębiorcy, nawet potencjalnego, a nie tylko tego wobec którego w momencie udzielania licencji przedsiębiorca ma wyłączne zobowiązania. W takim wypadku należy poszukiwać innego źródła posiadania przez przedsiębiorcę odpowiedniej sytuacji finansowej.